Zweden - het sociaal ideaal in design

De origine van Zweeds design kan herleid worden naar de 18^e eeuw, wanneer koning Gustav III een decoratiestijl initieerde dat gebaseerd was op de Europese stijl. De nadruk hierbij lag op lichtheid, comfort, eenvoud en een gevoel voor ruimte, gebruik makend van pastelkleuren, bleek-gekleurd meubilair en houten vloeren. Deze terughoudende en sobere designs reflecteerden volgens Gustav het Zweeds geloof in het morele heerschappij in bescheidenheid en eenvoud.

Midden 19^e eeuw, werd het Zweeds design overweldigd door het Revivalisme, dat een krachtig versierde mix was van historische invloeden, zoals Gothic, Barok en Rococo. Als antwoord op dit eclecticisme werd werelds oudste design associatie, de Svenska Slöjdföreningen, opgericht in 1845 om ‘verbeteringen in de producten van Zweedse makelij en industrie mogelijk te maken via medewerking met artistieke krachten’. Deze vroege inspanningen werden geleid door de overtuiging dat ontwerp moet en zou gebruikt worden als katalysator voor sociale veranderingen.

De idee van eenvoud als een bouwsteen van schoonheid, begon terrein te winnen in Zweden pas na de eerste Wereldoorlog, doordat een nieuwe wereldorde nieuwe frisse ideeën opriep voor een sociaal-progressieve maatschappij. Maar het Zweeds design werd nog steeds gemaakt als luxe, artistieke goederen die gericht waren aan het rijke cliënteel.

In 1919 bracht Gregor Paulsson daarom een brochure uit dat gericht was naar fabrikanten, waarbij hij een nieuwe en grote groep in de samenleving identificeerde die constant werd overzien: mensen met een lager inkomen. Paulsson beweerde in deze brochure dat deze mensen nood hadden aan lage-kost en bruikbare maar wel aantrekkelijke ontwerpen, en dat deze fabrikanten hier economisch aan konden baten door hun design te kunnen gebruiken als een competitieve marketingtool. Maar zijn inspanningen werden niet serieus genomen en men bleef hetzelfde doen als voordien.

Het was pas in 1930, dat de interieurs van mensen met een lager inkomen werden geïntegreerd in de exhibitie van Stockholm door de Svenska Slöjdföreningen. Dit viel in de smaak van zowel consumenten en fabrikanten, en sindsdien hebben veel bedrijven hun assortiment uitgebreid en ontwerpen uitgebracht die speciaal voor deze groep zijn.